Hỗ trợ Việt Nam tiếp tục đổi mới để cải thiện chất lượng tăng trưởng

Ngày 12 tháng 1 năm 2023, báo cáo “Kinh tế Việt Nam năm 2022 và Triển vọng năm 2023” đã được ra mắt tại một hội thảo tại Hà Nội, trong đó tóm tắt các diễn biến kinh tế vĩ mô của Việt Nam năm 2022 và triển vọng năm 2023, đồng thời khuyến nghị cải cách và chính sách kinh tế năm 2023. Báo cáo này là một phần của Chương trình Cải cách Kinh tế Vĩ mô/Tăng trưởng Xanh, do Bộ Hợp tác Kinh tế và Phát triển Liên bang Đức (BMZ) ủy quyền, do GIZ và Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp thực hiện.

Phát biểu khai mạc, TS Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng CIEM khẳng định, năm 2022 đã chứng kiến một loạt các động thái quan trọng của các nền kinh tế chủ chốt, mở đường cho một loạt xu thế mới có ảnh hưởng sâu rộng, lâu dài đến kinh tế thế giới. Thương mại toàn cầu giữ đà tăng so với năm 2021. Tuy nhiên, tăng trưởng thương mại đã chậm lại trong nửa cuối năm 2022 và dự kiến sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực hơn vào năm 2023 do căng thẳng địa chính trị kéo dài và xu hướng thắt chặt điều kiện tài chính vẫn tiếp diễn. Dù đã có nhiều lượt tăng lãi suất để xử lý áp lực lạm phát, các nền kinh tế chủ chốt vẫn để ngỏ, thậm chí đưa ra thông điệp mạnh mẽ về việc có thể tiếp tục tăng lãi suất trong thời gian tới.

Cũng theo Viện trưởng CIEM, hội nhập kinh tế quốc tế đã có những chuyển biến tích cực, dù còn đối mặt với nhiều thách thức. Vượt qua những khó khăn trong quá trình thảo luận, khu vực Đông Nam Á đã đạt được những thành công lớn trong việc tổ chức các Hội nghị cấp cao ASEAN, G20 và APEC. Hiệp định RCEP đã đi vào thực hiện từ đầu năm 2022 và đã bước đầu giúp gắn kết các nền kinh tế thành viên vào đà phục hồi xuất khẩu ở khu vực. Hiệp định CPTPP tiếp tục ghi nhận sự quan tâm của nhiều nền kinh tế. Vòng đàm phán đầu tiên của Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (IPEF) đã diễn ra vào tháng 12/2022.

Báo cáo đưa ra 2 kịch bản cập nhật dự báo kinh tế Việt Nam 2023. Theo đó, tăng trưởng kinh tế năm 2023 có thể đạt mức 6,47% theo Kịch bản 1, và 6,83% trong Kịch bản 2. Xuất khẩu cả năm dự báo tăng 7,21% trong Kịch bản 1 và tăng 8,43% trong Kịch bản 2. Thặng dư thương mại dự báo tương ứng ở các mức 5,64 tỷ USD và 8,15 tỷ USD. Lạm phát bình quân năm 2023 dự báo lần lượt ở mức 4,08% và 3,69%.

Trong bối cảnh phải đối mặt với vấn đề về tốc độ tăng trưởng kinh tế giảm dần trong dài hạn, Việt Nam cũng đang tìm kiếm động lực tăng trưởng mới, trong đó bao gồm phát triển kinh tế số. Chính phủ Việt Nam đã triển khai những giải pháp mạnh mẽ để hỗ trợ sự phát triển của nền kinh tế số cũng như số hóa trong cung cấp dịch vụ công. Những nỗ lực thúc đẩy thương mại không giấy tờ cũng nổi lên, đáng chú ý nhất là Hiệp định khung Tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại không giấy tờ xuyên biên giới ở Châu Á và Thái Bình Dương (CPTA) của Liên hợp quốc. Các quốc gia thành viên ASEAN cũng đã thúc đẩy phát triển Cơ chế một cửa ASEAN, và đang cân nhắc/nỗ lực hợp tác rộng hơn, chẳng hạn như trong CPTA.

Phát biểu tại hội thảo, ông Dennis Quennet, Cố vấn trưởng Chương trình Cải cách Kinh tế vĩ mô/Tăng trưởng xanh, nhận định: “Để tạo đà tăng trưởng cho năm 2023, Việt Nam cần nhìn lại những thành tựu đã đạt được, đánh giá lại chất lượng tăng trưởng để có những hành động và điều chỉnh phù hợp. Báo cáo được công bố hôm nay sẽ cung cấp cho các cơ quan quản lý nhà nước những thông tin cần thiết để hỗ trợ quá trình hoạch định chính sách tăng trưởng kinh tế trong những năm tới.”

Báo cáo “Kinh tế Việt Nam năm 2022 và triển vọng 2023” nhấn mạnh lại thông điệp về việc ưu tiên chính sách cần tiếp tục tập trung vào cải thiện nền tảng kinh tế vi mô và đổi mới hệ thống thể chế kinh tế theo hướng thân thiện hơn với môi trường và sáng tạo hơn, gắn với xử lý hiệu quả những rủi ro trong môi trường kinh tế quốc tế đầy biến động.